(ماده های پرکاربرد ق.م.م-1) ؛ ماده 148قانون مالیاتهای مستقیم

ماده 148.* هزینه‌هایی که حائز شرایط مذکور در ماده فوق می‌باشد به شرح زیر در حساب مالیاتی قابل قبول است‌:

(1) قیمت خرید کالای فروخته شده و یا قیمت خرید مواد مصرفی در کالا و خدمات فروخته شده‌.

*به موجب ماده (71) قانون اصلاح موادی از قانون مالیاتهای مستقیم، مصوب 1380/11/27، عبارات درج شده با حروف «پـررنـگ» در جز (د) بنـد (2) قسمت اخیر جز (هـ) بند (2) و قسمت اخیر بندهای (9)، (11)، (17) و (23)؛ در متن بندهای مزبور اضافه شده و بند (28) الحاق شده است.

 (2) هزینه‌های استخدامی متناسب با خدمت کارکنان براساس مقررات استخدامی مؤسسه به شرح زیر:

(الف) حقوق یا مزد اصلی و مزایای مستمر اعم از نقدی یا غیرنقدی (مزایای غیرنقدی به قیمت تمام‌شده برای کارفرما).

(ب‌) مزایای غیر مستمر اعم از نقدی و غیرنقدی از قبیل خواروبار، بهره‌وری‌، پاداش‌، عیدی‌، اضافه‌کار، هزینه سفر و فوق‌العاده مسافرت‌. نصاب هزینه سفر و فوق‌العاده مسافرت مدیران و بازرسان و کارکنان به خارج از ایران به منظور رفع ‌حوائج مؤسسه ذیربط طبق آیین‌نامه‌ای خواهد بود که از طرف وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان مدیریت ‌و برنامه‌ریزی کشور تهیه و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد تعیین خواهد شد.

(ج‌) هزینه‌های بهداشتی و درمانی و وجوه پرداختی بابت بیمه‌های بهداشتی و عمر و حوادث ناشی از کارکنان‌.

(د) حقوق بازنشستگی‌، وظیفه‌، پایان خدمت طبق مقررات استخدامی مؤسسه و خسارت اخراج و بازخرید طبق ‌قوانین موضوعه مازاد بر مانده حساب ذخیره مربوط‌.

 (هـ) وجوه پرداختی به سازمان تأمین اجتماعی طبق مقررات مربوط و همچنین تا میزان سه درصد (3%) حقوق پرداختی سالانه بابت پس‌انداز کارکنان براساس آیین‌نامه‌ای که به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌رسد.

(و) معادل یک ماه آخرین حقوق و دستمزد و همچنین مابه‌التفاوت تعدیل حقوق سنوات قبل که به منظور تأمین حقوق ‌بازنشستگی و وظیفه و مزایای پایان خدمت‌، خسارت اخراج و بازخرید کارکنان مؤسسه ذخیره می‌شود.

این حکم نسبت به ذخایری که تا کنون در حساب بانکها نگهداری شده است نیز جاری خواهد بود.

(3) کرایه محل موسسه در صورتی که اجاری باشد، مال‌الاجاره پرداختی طبق سند رسمی و در غیر این صورت در حدود متعارف‌.

(4) اجاره‌بهای ماشین‌آلات و ادوات مربوط به مؤسسه در صورتی که اجاری باشد.

(5) مخازج سوخت‌، برق‌، روشنایی‌، آب، مخابرات و ارتباطات‌.

(6) وجوه پرداختی بابت انواع بیمه مربوط به عملیات و دارایی مؤسسه‌.

 (7) حق‌الامتیاز پرداختی و همچنین حقوق و عوارض و مالیات‌هایی که به سبب فعالیت مؤسسه به شهرداریها و وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به آنها پرداخت می‌شود، (به استثنای مالیات بر درآمد و ملحقات آن و سایر مالیات‌هایی که مؤسسه به موجب مقررات این قانون ملزم به کسر از دیگران و پرداخت آن می‌باشد و همچنین ‌جرایمی که به دولت و شهرداریها پرداخت می‌گردد.)

(8) هزینه‌های تحقیقاتی‌، آزمایشی و آموزشی‌، خرید کتاب‌، نشریات و لوح‌های فشرده‌، هزینه‌های بازاریابی‌، تبلیغات ‌و نمایشگاهی مربوط به فعالیت مؤسسه‌، براساس آیین‌نامه‌ای که به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌رسد.

(9) هزینه‌های مربوط به جبران خسارت وارده مربوط به فعالیت و دارایی مؤسسه مشروط بر این که‌:

اولاً: وجود خسارت مححق باشد.

ثانیاً: موضوع و میزان آن مشخص باشد.

ثالثاً: طبق مقررات قانون یا قراردادهای موجود جبران آن به عهده دیگری نبوده یا در هر صورت از طریق دیگر جبران نشده باشد.

آیین‌نامه احراز شروط سه‌گانه مذکور در این بند به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌رسد.

(10) هزینه‌های فرهنگی ،ورزشی و رفاهی کارگران پرداختی به وزارت کار و امور اجتماعی حداکثر معادل ده هزار ریال ‌به ازای هر کارگر.

(11) ذخیره مطالباتی که وصول آن مشکوک باشد مشروط بر این که‌:

اولاً: مربوط به فعالیت مؤسسه باشد.

ثانیاً: احتمال غالب برای لاوصول ماندن آن موجود باشد.

ثالثاً: در دفاتر مؤسسه به حساب مخصوص منظور شده باشد تا زمانی که طلب وصول گردد یا لاوصول بودن آن محقق شود.

آیین‌نامه مربوط به این بند به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌رسد.

 (12) زیان اشخاص حقیقی یا حقوقی که از طریق رسیدگی به دفاتر آنها و با توجه به مقررات احراز گردد، از درآمد سال یا سال‌های بعد استهلاک‌پذیر است‌.

(13) هزینه‌های جزئی مربوط به محل مؤسسه که عرفاً به عهده مستاجر است در صورتی که اجاری باشد.

(14) هزینه‌های مربوط به حفظ و نگهداری محل مؤسسه در صورتی که ملکی باشد.

(15) مخارج حمل و نقل.

(16) هزینه‌های ایاب و ذهاب ،پذیرایی و انبارداری .

(17) حق‌الزحمه‌های پرداختی متناسب با کار انجام شده از قبیل حق‌العمل دلالی‌، حق‌الوکاله، حق‌المشاوره، حق‌حضور، هزینه حسابرسی و خدمات مالی و اداری و بازرسی، هزینه نرم‌افزاری، طراحی و استقرار سیستم‌های مورد نیاز مؤسسه، سایر هزینه‌های کارشناسی در ارتباط با فعالیت مؤسسه و حق‌الزحمه بازرس قانونی‌.

 (18) سود و کارمزدی که برای انجام دادن عملیات مؤسسه به بانکها، صندوق تعاون و همچنین مؤسسات اعتباری غیربانکی مجاز پرداخت شده یا تخصیص یافته باشد.

(19) بهای ملزومات اداری و لوازمی که معمولاً ظرف یک سال از بین می‌روند.

(20) مخارج تعمیر و نگاهداری ماشین‌آلات و لوازم کار و تعویض قطعات یدکی که به عنوان تعمیر اساسی تلقی نگردد.

(21) هزینه‌های اکتشاف معادن که منجر به بهره‌برداری نشده باشد.

(22) هزینه‌های مربوط به حق عضویت و حق اشتراک پرداختی مربوط به فعالیت مؤسسه‌.

(23) مطالبات لاوصول به شرط اثبات آن از طرف مؤدی مازاد بر مانده حساب ذخیره مطالبات مشکوک الوصول‌.

(24) زیان حاصل از تسعیر ارز براساس اصول متداول حسابداری مشروط بر اتخاذ یک روش یکنواخت طی سال‌های مختلف از طرف مؤدی‌.

(25) ضایعات متعارف تولید.

 (26) ذخیره مربوط به هزینه‌های پرداختنی قابل قبول که به سال مورد رسیدگی ارتباط دارد.

(27) هزینه‌های قابل قبول مربوط به سال‌های قبلی که پرداخت یا تخصیص آن در سال مالیاتی مورد رسیدگی تحقق می‌یابد.

(28) هزینه خرید کتاب و سایر کالاهای فرهنگی‌-هنری برای کارکنان و افراد تحت تکفل آنها تا میزان حداکثر پنج ‌درصد (5%) معافیت مالیاتی موضوع ماده ‌(84) این قانون به ازای هر نفر.

تبصره ‌1: هزینه‌های دیگری که مربوط به تحصیل درآمد مؤسسه تشخیص داده می‌شود و در این ماده پیش‌بینی نشده ‌است به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور و تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی جزء هزینه‌های قابل قبول پذیرفته‌خواهد شد.

تبصره ‌2: مدیران و صاحبان سرمایه اشخاص حقوقی در صورتی که دارای شغل موظف در مؤسسات مذکور باشند جزء کارکنان مؤسسه محسوب خواهند شد ولی در مؤسساتی که غیر اشخاص حقوقی باشند حقوق و مزایای صاحب مؤسسه و اولاد تحت تکفل و همسر نامبرده به استثنای هزینه سفر و فوق‌العاده مسافرت مربوط به شغل که مشمول مقررات جزء (ب‌) بند (2) این ماده خواهد بود جزء هزینه‌های قابل قبول منظور نخواهد شد.

تبصره 3: در محاسبه مالیات شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی‌، ذخایر موضوع بندهای (1) و (2) ماده (15) قانون ‌شرکت‌های تعاونی مصوب (1350/03/16) و اصلاحیه‌های بعدی آن و در مورد شرکتها و اتحادیه‌هایی که وضعیت خود را با قانون بخش تـعـاونـی اقـتـصـاد جـمـهـوری اسـلامـی ایـران مـصـوب سـال (1370/06/13) تطبیق داده‌اند یا بدهند، ذخیره موضوع بند (1) و حق تعاون و آموزش موضوع بند(3) ماده (25) قانون اخیرالذکر جزء هزینه محسوب می‌شود.